.

Η γυναικολογική εξέταση είναι μια ιδιαίτερη κλινική εξέταση που πρέπει να εκτελείται από εξειδικευμένο ιατρό. Εεπιτρέπει στο Μαιευτήρα-Γυναικολόγο να αναγνωρίσει βλάβες των έσω και έξω γεννητικών οργάνων.  Παραδοσιακά εκτελείται στην ειδική γυναικολογική καρέκλα ( boom) και ενώ η ασθενής βρίσκεται σε θέση λιθοτομής (γυναικολογική θέση). Εναλλακτικά μπορεί να εκτελεστεί και στο εξεταστικό κρεβάτι.  Και οι δύο μέθοδοι επαρκούν για πλήρη γυναικολογική εξέταση. Η εξέταση στο εξεταστικό κρεβάτι είναι πιο άνετη για την γυναίκα και διευκολύνει τον έλεγχο σε ασθενείς υπερήλικες ή με κινητικά προβλήματα. Όταν χρειαστεί να συμπληρωθεί η εξέταση από κολποσκόπηση τότε απαιτείται  ο έλεγχος στο Βoom.

Αφού γίνει λήψη ιατρικού ιστορικού και περιγράψει η γυναίκα τόσο το προεξάρχον σύμπτωμα, όσο και τα συνοδά συμπτώματα η ασθενής τοποθετείται στην ανωτέρω θέση στο Boom. Αρχικά επισκοπούνται τα έξω γεννητικά όργανα. Η τριχοφυΐα στο αιδοίο δίνει σημαντικές πληροφορίες ιδιαίτερα σε παιδιά και εφήβους.  Αξιολογείται το μέγεθος της κλειτορίδας, που η αύξησή του καταδεικνύει υπερπαραγή ανδρογόνν, καθώς και των χειλέων του αιδοίου. Ελέγχεται το περίνεο, το αιδοίο και η περιπρωκτική περιοχή για βλάβες όπως κονδυλώματα, μελανώματα, λειχήνες, καρκίνος αιδοίου κλπ. Τέλος εντοπίζονται διογκώσεις στην είσοδο του κόλπου που μπορεί να οφείλονται σε κύστη ή  απόστημα του βαρθολινείου αδένα. Η  προχωρημένη κυστεορθοκήλη ή πρόπτωση μήτρας είναι επίσης αντιληπτή με την επισκόπηση.

Στην συνέχεια τοποθετείται κολποδιαστολέας για να ολοκληρώσουμε την επισκόπηση με τον  έλεγχο του τραχήλου της μήτρας και του κόλπου. Φλεγμονές , πολύποδες, προχωρημένοι καρκίνοι και κονδυλώματα είναι συνήθως άμεσα ορατά. Κυστεοκήλη , ορθοκήλη και πρόπτωση μήτρας γίνονται αντιληπτές αλλά αξιολογούνται καλύτερα με τους ειδικούς κολποδιαστολείς  Sims. Σε αυτό τον χρόνο γίνεται και η λήψη του Pap test.

Τέλος, αφαιρούμε τον κολποδιαστολέα και ολοκληρώνουμε τον έλεγχο με την αμφίχειρη γυναικολογική εξέταση. Έτσι αναγνωρίζουμε πιθανές διογκώσεις (κύστεις, ινομυώματα, καρκίνους, κύηση),  ή ευαισθησία  (φλεγμονές) της μήτρας των ωοθηκών ή των σαλπίγγων. Στον ίδιο χρόνο εκτελείτε και το διακολπικό υπερηχογράφημα. Η εξέταση διαρκεί συνολικά 5-10 λεπτά και είναι πολύ καλά ανεχτή. Η χρήση ειδικών λιπαντικών και κατάλληλου μεγέθους κολποδιαστολέων την καθιστά εντελώς ανώδυνη.

Υπάρχουν και ειδικές περιπτώσεις της ως άν εξέταση, όπς για παράδειγμα σε έφηβες ή γυναίκες που δεν επιθυμούν κολπική εξέταση ή έχουν άθικτο παρθενικό υμένα, στις οποίες η αμφίχειρη εξέταση διενεργείται από το ορθό, ενώ αποφεύγεται η χρήση κολποδιαστολέα. Όταν είναι απαραίτητο διενεργούμε κοιλιακό υπερηχογράφημα και σε ειδικές περιπτώσεις διορθικό.